KILKA SŁÓW NA TEMAT CZYSTEJ WODY ORAZ CZYSTYCH SYSTEMÓW POJENIA
Wszyscy wiemy, że woda jest najważniejszym czynnikiem limitującym życie. Zapominamy jednak o tym, że należałoby uzupełnić samo słowo „woda” o jeden przymiotnik- CZYSTA.
Jej obecność nie oznacza, że wszystko będzie OK, a nasze zwierzęta będą rozwijać się i przyrastać prawidłowo.
W intensywnej, jak i przydomowej produkcji zwierzęcej dbałość o jakość wody jest coraz lepsza, lecz zdarzają się jeszcze błędy w odpowiednim przygotowaniu zarówno samej wody przeznaczonej do spożycia przez zwierzęta jak i systemów pojenia, czyli układów doprowadzających i rozprowadzających wodę na fermie.
Przy założeniu, że dostawca wody (zakład uzdatniania wody i gmina) dostarcza nam ją w dobrej jakości (co i tak należałoby od czasu do czasu sprawdzić oddając próbkę wody do badania bakteriologicznego) to i tak po stronie właściciela fermy pozostaje obowiązek dostarczenia swoim zwierzętom czystej wody w czystych systemach pojenia.
Odpowiedzialność hodowcy za jakość wody zaczyna się od tzw. przyłącza wodnego do gospodarstwa, przez wszystkie arterie wodne, po ostatni punkt poboru- smoczek, nypel, poidło lub najdalej usytuowaną w stosunku do ujęcia np. rurkę wodowskazową.
Pomysłów na dostarczenie dobrej jakości wody do spożycia jest co najmniej kilka. Musimy jednak pamiętać, że pierwszym i najważniejszym zadaniem jest profesjonalne zadbanie o wewnętrzny stan jakości systemu pojenia, czyli wykonanie skutecznych zabiegów czyszczenia i dezynfekowania wnętrza: dozowników, filtrów, reduktorów, rurek, nypli, smoczków etc. etc.
Zabiegi te można podzielić na dwa rodzaje:
1. fizyczne- przy użyciu wody i/lub powietrza pod wysokim ciśnieniem.
2. chemiczne- przy użyciu preparatów myjąco-dezynfekcyjnych oraz dezynfekcyjnych.
Zabiegi fizyczne często wykonywane są w ramach zabiegów interwencyjnych w trakcie chowu zwierząt w obiekcie. Są to sytuacje wymuszone nagłą niedrożnością rurek lub nypli z powodu nadmiernego namnożenia się biofilmu- galaretowatej, ciemnej mazi, będącej najczęściej aglomeracją m.in. niekorzystnych bakterii typu: E.coli, Proteus, Staphylococcus czy też Pseudomonas.
Dzisiaj urządzenia do pulsacyjnego czyszczenia systemów pojenia można zakupić w wielu firmach zajmujących się instalacjami sanitarnymi, wyposażeniem ferm lub dystrybucją chemii do mycia i dezynfekcji pomieszczeń inwentarskich a zabiegi pulsatorami ciśnieniowymi wodno-powietrznymi polecane i wykonywane są przez liczne firmy z branży „DDD”.
Ważne jest natomiast aby być świadomym, iż wyżej wymieniony zabieg nie daje nam żadnej gwarancji czystości bakteriologicznej. Zabieg ten należy traktować jedynie jako wstęp do czyszczenia i dezynfekowania systemów pojenia metodą chemiczną (usuwanie biofilmu i odkamienianie) lub jako wcześniej wymieniony zabieg interwencyjny.
Jestem w pełni przekonany, iż kluczem do czystej i bezpiecznej linii pojenia są działania oparte o zastosowanie w odpowiedniej kolejności preparatów STERIL-CLEAN, EXTRA-CLEAN oraz HYDRO-CLEAN marki Najlepsza Dezynfekcja.
Mycie i dezynfekowanie ww preparatami wykonujemy dwufazowo.
Pierwsza faza to usuwanie biofilmu, druga to odkamienianie.
Zamiana kolejności spowoduje, iż preparaty i zabiegi nimi wykonane staną się mało skuteczne.
I faza
STERIL-CLEAN jest atestowanym preparatem czyszcząco- dezynfekcyjnym o odczynie zasadowym w pełni bezpiecznym dla plastików, gum i metali w stężeniach proponowanych przez producenta. Preparat STERIL-CLEAN można podawać przez dozownik do lekarstw, a substancje aktywne w nim zawarte zapewniają doskonałe rozpuszczanie galaretowatej mazi- biofilmu. Optymalne stężenie w zakresie od 1 do 2 %.
Po prawidłowo wykonanym zabiegu usuwania biofilmu osad mineralny jest w pełni odsłonięty i możemy przejść do następnego etapu.
II faza
Odkamienianie przeprowadzamy przy użyciu atestowanego preparatu czyszcząco-dezynfekującego EXTRA-CLEAN, jeśli woda dostarczana na fermę jest twarda i bogata w związki mineralne, lub dezynfekcyjnego HYDRO-CLEAN, jeśli woda dostarczana na fermę nie niesie ryzyka nadmiernego odkładania się kamienia w systemie pojenia. Należy pamiętać, iż pod osadem mineralnym mogą rozwijać się niekorzystne bakterie i grzyby obniżające jakość wody, dlatego zabieg odkamieniania pomiędzy zasiedleniami jest tak ważny.
Zarówno HYDRO-CLEAN, jak i EXTRA-CLEAN wprowadzamy do układu przy użyciu dozowników do lekarstw w stężeniach zalecanych przez producenta.
EXTRA-CLEAN to preparat czyszczący i dezynfekujący o odczynie kwaśnym, w pełni bezpieczny dla powierzchni czyszczonej i odkamienianej.
HYDRO-CLEAN to preparat oparty na stabilizowanym nadtlenku wodoru.
Dzięki wysokiej stabilizacji, ubytek stężenia nie przekracza 1% na rok.
Poza tym HYDRO-CLEAN, z uwagi na szerokie zastosowanie, może służyć do stałej lub okresowej sanityzacji wody w trakcie chowu, szybkiej dezynfekcji systemu pojenia tuż przed zasiedleniem oraz usuwania nalotów mineralnych wewnątrz układów zamkniętych, jakimi są systemy pojenia.
HYDRO-CLEAN ulega 100%-ej biodegradacji. Rozkłada się do substancji bezpiecznych dla środowiska i zwierząt.
WAŻNE:
I. Substancje stabilizujące w preparatach opartych na bazie nadtlenku-wodoru to azotany srebra lub kwasy fosfoniowe, które skutecznie podnoszą stabilność nadtlenku wodoru, lecz same w sobie w ilości użytej do stabilizacji nie są kolejnym czynnikiem dezynfekcyjnym.
II. Warto zapamiętać, iż biofilm usuwamy jako pierwszy preparatami zasadowymi, a osady mineralne (kamień) jako drugie preparatami kwaśnymi, nigdy odwrotnie !!!
Życzę samych sukcesów w chowie i hodowli
Krzysztof Wcześniak
mgr inż. zootechnik